تاریخچه مختصر نوسان تومان و دلار
در نیمه اول سده نوزدهم میلادی، یعنی در دوران سلطنت فتحعلی‌شاه و محمدشاه قاجار، دو پوند استرلینگ برابر با یک تومان ایران شد. در این زمان یک پوند برابر بود با ۲۵ فرانک فرانسه و ۱۰ روپیه هند، یعنی، یک تومان ایران برابر بود با ۵/ ۱۲ فرانک فرانسه. در همین زمان، یک تومان ایران با دو دلار و پنجاه سنت آمریکا برابر بود. در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم میلادی، تا جنگ اول جهانی، یک پوند انگلیس تقریبا برابر با ۵ دلار آمریکا بود. در دوران مظفرالدین‌شاه ارزش دلار آمریکا و تومان ایران تقریبا یکسان بود.
در زمان سقوط رضا شاه و ورود ارتش‌های متفقین به ایران (۱۳۲۰ ش.) نرخ برابری دلار آمریکا تقریبا یک و نیم تومان ایران بود؛ یعنی با ۱۵ ریال می‌شد یک دلار خریداری کرد. طی دوران بیست و هشت ماهه دکتر محمد مصدق ارزش پول ملی به‌شدت کاهش یافت و در پایان دولت او یک دلار آمریکا معادل ۹۰ ریال ایران و یک پوند استرلینگ برابر با ۲۳ تومان شد. در پایان سلطنت محمدرضا پهلوی و در دوره‌ای که صادرات نفت خام در قله تاریخی قرار داشت، یک دلار آمریکا تقریبا ۷ تومان ایران و یک پوند انگلیس تقریبا ۱۰ تومان ایران ارزش داشت.
منبع: سفرنامه آنتونی جنکینسون